Mối liên hệ giữa hệ vi sinh vật đường ruột và khả năng bảo vệ cơ thể chống lại tình trạng nhiễm virus

Có nhiều biện pháp bảo vệ khác nhau mà chúng ta có thể thực hiện để cải thiện khả năng phòng vệ miễn dịch của bản thân, như ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc và bổ sung các thành phần dinh dưỡng như vitamin D và vitamin C… Nhưng liệu bạn có biết rằng việc hỗ trợ đường ruột cũng quan trọng không kém cho hệ miễn dịch của bạn?

Phòng vệ miễn dịch bắt đầu từ đường ruột

Hệ tiêu hóa là ‘nhà’ của mô bạch huyết liên kết với ruột (the Gut Associated Lymphoid Tissues – GALT) và khoảng 60% hệ miễn dịch tổng thể, hơn 80% tế bào sản xuất immunoglobulin (Ig), nằm trong niêm mạc của đường tiêu hóa. Trên thực tế, nhiều globulin miễn dịch (immunoglobulin) được tạo ra trong đường tiêu hóa mỗi ngày hơn so với lượng được tạo bởi các phần khác của cơ thể cộng lại. Chính vì thế mà đường tiêu hóa rất đáng được quan tâm.

Mục đích chính của GALT là cung cấp tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại những kẻ xâm nhập từ bên ngoài vào cơ thể, chẳng hạn như kháng nguyên thực phẩm, vi khuẩn gây bệnh hoặc độc tố. Khi một tác nhân nào đó xâm nhập vào đường tiêu hóa, GALT có thể ngăn ngừa nhiễm trùng, vô hiệu hóa vi-rút và loại bỏ các kháng nguyên trước khi chúng vượt qua hàng rào niêm mạc và đi vào hệ tuần hoàn. Và vì thế, các tác nhân xâm nhập này được đào thải trực tiếp qua phân. Chức năng tiếp theo của GALT là khởi động đáp ứng miễn dịch toàn thân (bên trong) bằng cách cảnh báo các phần còn lại của cơ thể về mối đe dọa tiềm tàng.

Tổn hại cho đường ruột chính là tổn hại cho hệ miễn dịch

Cơ chế phòng vệ của cơ thể có thể bị ảnh hưởng bởi lớp niêm mạc ruột bị tổn thương. Lớp niêm mạc này có thể bị thương tổn khi hệ vi sinh vật bị thay đổi và tính thấm của ruột thay đổi (còn gọi là tình trạng ruột bị rò rỉ). Những tình trạng này có thể là do hội chứng ruột kích thích (irritable bowel syndrome – IBS), tình trạng quá sản vi khuẩn ruột non (small intestinal bacterial overgrowth – SIBO), dị ứng thực phẩm hoặc nhiễm trùng đường ruột cục bộ như nhiễm ký sinh trùng hoặc nấm candida. Điều này có thể làm giảm hiệu quả của hệ thống phòng vệ và dẫn đến sự gia tăng các bệnh nhiễm trùng liên quan đến hệ miễn dịch bên trong.

Nuôi dưỡng đường ruột

Môi trường vi khuẩn đường ruột khỏe mạnh và cân bằng có thể giúp tăng cường đáp ứng miễn dịch, trong khi những thay đổi trong sự cân bằng hệ khuẩn có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Để có được đường ruột khỏe mạnh và cân bằng, y học chức năng đề xuất phương pháp 5R gồm Remove – Loại bỏ, Replace – Thay thế, Re-innoculate – Cấy lại vi khuẩn có lợi, Repair – Sửa chữa và Retain – Duy trì.

• Loại bỏ (Remove)

Đây là bước đầu tiên quan trọng trong cách tiếp cận 5R.

Đầu tiên, điều quan trọng là phải loại bỏ bất kỳ vi sinh vật lây nhiễm nào như vi khuẩn và ký sinh trùng có thể cư trú trong ruột và gây ra các triệu chứng bất lợi. Một loạt các loại thảo dược kháng khuẩn phổ rộng có thể kể đến như tỏi, lá kinh giới, hạt bưởi, berberine và axit caprylic có thể đem lại hiệu quả trong bước này.

Ngoài ra, loại bỏ khỏi chế độ ăn uống bất kỳ loại thực phẩm nào mà bạn có thể bị dị ứng hoặc không dung nạp. Các thực phẩm phổ biến gây ra tình trạng này bao gồm lúa mì, gluten và sữa.

• Thay thế (Replace)

Đối với bước thứ hai, điều quan trọng là phải thay thế các yếu tố tiêu hóa chính thường có lượng thấp.

Dạ dày tạo ra axit clohydric (HCl), giúp tiêu diệt mọi vi khuẩn có hại hiện diện trong thức ăn và cũng bắt đầu quá trình tiêu hóa bằng cách phân hủy một phần thức ăn trong dạ dày. Sự sản xuất HCl của dạ dày có xu hướng giảm đi theo tuổi tác. Việc bổ sung thành phần betaine HCl giúp đảm bảo quá trình này hoạt động hiệu quả.

Ngoài ra, có thể sử dụng men tiêu hóa có nguồn gốc thực vật và mang lại tác động nhẹ nhàng dưới dạng một sản phẩm bổ sung trước bữa ăn để hỗ trợ quá trình tiêu hóa thiết yếu.

• Cấy lại vi khuẩn có lợi(Re-innoculate)

Một quần thể khỏe mạnh và đa dạng của vi khuẩn có lợi cho đường ruột là rất quan trọng đối với sức khỏe.

Do đó, điều quan trọng là phải cấy lại vào đường ruột nhiều vi khuẩn có lợi. Điều này có thể được thực hiện bằng cách bổ sung thêm chất xơ (thông qua trái cây và rau củ tươi) và thực phẩm lên men (như sữa chua kefir, dưa cải bắp sauerkraut & trà kombucha) vào chế độ ăn uống của bạn.

Ngoài ra, những sản phẩm bổ sung lợi khuẩn có hoạt tính mạnh như các sản phẩm chứa các chủng lợi khuẩn được nghiên cứu rộng rãi như Lactobacillus acidophilus NCFM®, Lactobacillus paracasei lpc-37, Bifidobacterium lactis Bi-07, Bifidobacterium lactis Bi-04 và Saccharomyces Boulardii, được khuyến cáo sử dụng.

• Sửa chữa (Repair)

Thông thường, khi lượng các yếu tố tiêu hóa bị giảm đi và các vi sinh vật truyền nhiễm và/hoặc thực phẩm gây dị ứng có mặt trong chế độ ăn uống, thành ruột có thể bị tổn thương. Vì vậy bước thứ tư tập trung vào việc cần thiết phải sửa chữa thành ruột tổn thương này. Tình trạng tổn thương thành ruột thường được gọi là ‘ruột bị rò rỉ’, từ đó có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe toàn thân hơn như không dung nạp thức ăn, các vấn đề liên quan đến miễn dịch như viêm khớp, chàm và nhiều vấn đề khác.

Các chất dinh dưỡng quan trọng giúp phục hồi đường ruột bao gồm axit amin L-glutamine và khoáng chất vi lượng kẽm. Ngoài ra, các thành phần chống oxy hóa như vitamin B2, C, E, mangan, axit alpha lipoic và chiết xuất trà xanh có thể giúp bảo vệ niêm mạc ruột khỏi bị tổn thương thêm.

• Duy trì (Retain)

Bước thứ năm liên quan đến việc đánh giá những gì bạn cần làm lúc này để duy trì mức độ khỏe mạnh của đường ruột mà bạn đã xây dựng được. Một số người có thể cần tiếp tục tránh ăn lúa mì, trong khi những người khác có thể tiếp tục dùng kefir hàng ngày.

Một sản phẩm bổ sung toàn diện dạng bột có chứa một lượng L-glutamine và kẽm duy trì cùng với các vitamin, khoáng chất và men vi sinh dễ hấp thu có thể  là một lựa chọn tuyệt vời để duy trì sức khỏe đường ruột mới mà bạn đã cải thiện.

Probiotic (men vi sinh) có hữu ích không?

Cải thiện chức năng đường ruột có thể là một hoạt động phức tạp và cần thời gian, nhưng nếu bạn muốn bắt đầu ngay thì việc tiêu thụ chất xơ từ thực phẩm có nguồn gốc thực vật, bổ sung thực phẩm lên men (chẳng hạn như kefir hoặc kombucha) hoặc sử dụng probiotic có thể hữu ích đấy. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số probiotic nhất định có thể có tác động tích cực đến hệ miễn dịch của chúng ta.

• Rhinovirus

Một nghiên cứu ngẫu nhiên, có đối chứng với giả dược năm 2017 được công bố trên tạp chí Beneficial Microbes đã được thực hiện để xác định tác động của việc bổ sung Bifidobacterium lactis Bi-04 đối với phản ứng miễn dịch bẩm sinh và miễn dịch đáp ứng của cơ thể vật chủ đối với rhinovirus. Kết quả cho thấy rằng việc tiêu thụ Bifidobacterium lactis Bi-04 có thể thay đổi đáp ứng viêm đối với tình trạng nhiễm rhinovirus. Cũng có vẻ như có ảnh hưởng đến sự sao chép của rhinovirus biểu hiện thông qua giảm sự phát tán của vi-rút trong chất tiết mũi.

• Nhiễm trùng đường hô hấp

Một nghiên cứu ngẫu nhiên, mù đôi, có đối chứng với giả dược năm 2014 được thực hiện trên 465 người tham gia khỏe mạnh và tập thể dục thường xuyên.

Nhóm này được chọn vì việc tập thể dục đáng kể thường xuyên có thể gây áp lực cho hệ miễn dịch. Các nhà nghiên cứu Úc đã so sánh tác dụng của việc bổ sung probiotic chỉ chứa B. lactis Bi-04 (Nhóm 1), hỗn hợp của L. acidophilus NCFM® và B. lactis Bi-07 (Nhóm 2) hoặc giả dược (Nhóm 3) hơn 5 tháng.

Trong khoảng thời gian 5 tháng nghiên cứu, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng Nhóm 1 có tỷ lệ nhiễm trùng đường hô hấp trên giảm 27% và Nhóm 2 có tỷ lệ nhiễm trùng giảm (mặc dù các tác dụng có lợi không rõ rệt như Nhóm 1). Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng Nhóm 2 thực hiện nhiều hoạt động thể chất hơn đáng kể so với nhóm dùng giả dược và điều này có thể ảnh hưởng đến kết quả. Nhìn chung, kết quả cho thấy việc bổ sung probiotic, đặc biệt là với B. lactis Bi-04, cải thiện khả năng miễn dịch so với giả dược.

• Cảm lạnh và cúm

Để kiểm tra hiệu quả của probiotic trong việc ngăn ngừa cảm lạnh và cúm, cũng như xác định sự hiệp đồng tác động có thể có giữa các chủng probiotic, tổng số 326 trẻ em từ 3 – 5 tuổi được chia ngẫu nhiên thành 3 nhóm. Nhóm 1 được cho dùng giả dược, nhóm 2 sử dụng L. acidophilus NCFM® và nhóm 3 sử dụng hỗn hợp L. acidophilus NCFM® & B. lactis Bi-07.

Trong khoảng thời gian 6 tháng, kết quả cho thấy việc bổ sung probiotic làm giảm đáng kể tỷ lệ sốt, sổ mũi, tỷ lệ ho, tỷ lệ kê đơn thuốc kháng sinh và thời gian dùng kháng sinh, cũng như số ngày nghỉ học do bệnh. L. acidophilus NCFM® đơn trị đã mang lại hiệu quả, tuy nhiên, tác dụng bảo vệ lớn hơn đã được quan sát thấy khi kết hợp L. acidophilus NCFM® và B. lactis Bi-07.

• Hiệu quả của vắc xin

Trong một nghiên cứu ngẫu nhiên, có đối chứng với giả dược năm 2008 được công bố trên tạp chí FEMS Immunology & Medical Microbiology, các nhà nghiên cứu đã đánh giá các đặc tính điều hòa miễn dịch của hỗn hợp các chủng probiotic trên 83 tình nguyện viên khỏe mạnh từ 18 – 62 tuổi sử dụng vắc-xin tả đường uống. B. lactis Bi-04, B. lactis Bi-07, Lactobacillus acidophilus NCFM® and Lactobacillus paracasei Lpc-37 là một số trong 7 chủng probiotic được sử dụng. Kết quả cho thấy rằng các chủng probiotic có thể hoạt động như chất bổ trợ cho đáp ứng miễn dịch dịch thể sau khi sử dụng vắc-xin bằng đường uống.

Nguồn: NUTRI ADVANCED, NUTRI ADVANCED

Giới thiệu về STELLA

STELLAPHARM là một trong những công ty dược phẩm hàng đầu và là nhà sản xuất thuốc kháng virus tại Việt Nam. Công ty được thành lập vào năm 2000 tại Việt Nam; và chúng tôi chú trọng vào các thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn đặc biệt trong điều trị các bệnh liên quan tim mạch, kháng virus, bệnh tiểu đường, v.v… và sản phẩm của công ty đang được sử dụng bởi hàng triệu bệnh nhân tại hơn 50 nước trên thế giới.

Công ty được chứng nhận toàn cầu về chất lượng thông qua việc các nhà máy sản xuất của công ty đã được thanh tra và phê duyệt bởi các cơ quan có thẩm quyền như cơ quan quản lý thuốc Châu Âu (EMA), cục Dược phẩm và thiết bị Y tế Nhật Bản (PMDA), cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Đài Loan (Taiwan FDA), Tổ chức Y tế thế giới (WHO), các tổ chức và cơ quan khác.

Để biết thêm thông tin về bài viết:
Công ty TNHH Liên Doanh Stellapharm – Chi nhánh 1 | 40 Đại lộ Tự Do, VSIP, P. An Phú, Thành phố Thuận An, Bình Dương
T: +84 274 376 7470 | F: +84 274 376 7469 | E: info@stellapharm.com | W: www.stellapharm.com