Ung thư da: Triệu chứng, Nguy cơ và Cách phòng ngừa

Ung thư da là gì?

Ung thư da là loại ung thư phổ biến nhất ở Mỹ. Hai loại ung thư da phổ biến nhất – ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tế bào vảy – có khả năng chữa khỏi cao, nhưng có thể gây biến dạng và chi phí điều trị tốn kém.

Melanoma (ung thư tế bào hắc tố/ u hắc tố) – loại ung thư da phổ biến thứ ba, nguy hiểm hơn và gây ra nhiều ca tử vong nhất.

• Ung thư biểu mô tế bào đáy bắt đầu ở lớp tế bào đáy của da.
• Ung thư biểu mô tế bào vảy bắt đầu ở lớp vảy (lớp sừng) của da.
• Melanoma bắt đầu từ các tế bào hắc tố, là những tế bào tạo ra sắc tố melanin, sắc tố mang lại màu sắc cho da.

Phần lớn các trường hợp mắc ba loại ung thư da này là do tiếp xúc quá nhiều với tia cực tím (UV).

Tia cực tím là một loại bức xạ vô hình phát ra từ mặt trời và một số thiết bị như tanning bed/ sunbed (chú thích: thiết bị giúp làm sẫm màu da giống khi tắm nắng) và sunlamps (chú thích: đèn phát ra tia UV để tạo làn da rám nắng hoặc dùng trong trị liệu). Tia UV có thể xâm nhập và làm tổn thương các tế bào da.

Có ba loại tia UV là UVA, UVB và UVC.

• Hầu hết các tia UV đến mặt đất là tia UVA. Tia UVA có thể đi sâu vào da và làm hỏng các mô liên kết cũng như DNA của da.
• Hầu hết các tia UVB bị tầng ozone hấp thụ, do đó ít có tia này tới mặt đất hơn so với tia UVA. Tia UVB giúp sản xuất vitamin D trong da, chúng không đi sâu vào da như tia UVA, nhưng vẫn có thể gây cháy nắng và làm hỏng DNA.
• Tia UVC rất nguy hiểm, nhưng chúng bị tầng ozone hấp thụ hoàn toàn và không đến được mặt đất.

Ngoài gây cháy nắng, việc tiếp xúc quá nhiều với tia UV có thể làm thay đổi cấu trúc da, khiến da lão hóa sớm và có thể dẫn đến ung thư da. Tia UV cũng có liên quan đến các bệnh về mắt như đục thủy tinh thể.

Các triệu chứng của ung thư da là gì?

Sự thay đổi trên da là dấu hiệu phổ biến nhất của bệnh ung thư da. Đây có thể là một khối u mới, một vết loét không lành hoặc sự thay đổi của một nốt ruồi. Không phải tất cả tình trạng ung thư da đều giống nhau.

Đặc biệt đối với melonema, một cách đơn giản để ghi nhớ các dấu hiệu cảnh báo chính là ghi nhớ theo các đặc điểm A-B-C-D-E.

• “A” – Asymmetrical: không đối xứng. Nốt ruồi hoặc đốm trên da có hình dạng bất thường với hai phần (nửa) trông rất khác nhau và không đối xứng hay không?
• “B” – Border: ranh giới. Ranh giới (đường viền) của nốt ruồi hoặc đốm trên da có bất thường hoặc không đều, có răng cưa không?
• “C” – Color: màu sắc. Màu sắc của nốt ruồi hoặc đốm trên da có không đều không?
• “D” – Diameter: đường kính. Kích thước của nốt ruồi hoặc đốm trên da có lớn hơn hạt đậu không?
• “E” – Evolving: sự phát triển. Nốt ruồi hoặc đốm trên da có thay đổi trong vài tuần hoặc vài tháng qua không?

Hãy đi thăm khám nếu bạn nhận thấy những thay đổi trên da, chẳng hạn như khối u mới, vết loét không lành, thay đổi ở khối u cũ hoặc bất kỳ dấu hiệu A-B-C-D-E nào melanoma.

Các yếu tố nguy cơ của ung thư da là gì?

Bất cứ ai cũng có thể bị ung thư da, nhưng những người có một số đặc điểm nhất định sau đây có nguy cơ cao hơn:

• Màu da tự nhiên sáng hơn
• Da bị bỏng, tàn nhang, dễ ửng đỏ hoặc bị đau rát dưới ánh nắng mặt trời
• Mắt màu xanh da trời hoặc xanh lục
• Tóc vàng hoặc đỏ
• Một số loại nốt ruồi nhất định và một số lượng lớn các nốt ruồi
• Tiền sử gia đình bị ung thư da
• Tiền sử cá nhân bị ung thư da
• Lớn tuổi.

Bất kể bạn có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào được liệt kê ở trên hay không, việc giảm tiếp xúc với tia cực UV có thể giúp bảo vệ làn da của bạn và giúp giảm nguy cơ mắc ung thư da trong tương lai. Hầu hết mọi người dù ít hay nhiều đều tiếp xúc với tia UV từ ánh nắng mặt trời khi họ đi ra ngoài. Biến việc chống nắng thành thói quen hàng ngày sẽ giúp bạn an toàn tận hưởng khoảng thời gian ở ngoài trời, tránh bị cháy nắng và giảm nguy cơ ung thư da.

Nhuộm da trong nhà (sử dụng tanning bed/ booth, sunbed hoặc sunlamp để làm da rám nắng) khiến người dùng tiếp xúc với mức bức xạ UV cao. Khi tia UV đi vào lớp bên trong của da, da sẽ tạo ra nhiều melanin hơn. Melanin là sắc tố tạo màu cho da. Nó di chuyển về phía các lớp ngoài của da và ta có thể nhìn thấy chúng dưới dạng rám nắng.

Rám nắng không thể hiện một sức khỏe tốt. Rám nắng là phản ứng của làn da đối với tổn thương, do các tế bào da báo hiệu rằng chúng đã bị tổn thương bởi tia UV bằng cách sản xuất nhiều sắc tố hơn. Bất kỳ sự thay đổi nào về màu da sau khi tiếp xúc với tia UV (dù là rám nắng hay bỏng) đều là dấu hiệu của tổn thương chứ không phải là tình trạng da khoẻ mạnh. Theo thời gian, tiếp xúc quá nhiều với tia UV có thể gây ra các bệnh ung thư da bao gồm melanoma (loại ung thư da gây tử vong nhiều nhất), ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tế bào vảy. Tiếp xúc với tia UV cũng có thể gây đục thủy tinh thể và ung thư mắt (melanoma ở mắt). Mỗi khi bạn tắm nắng, bạn sẽ tăng nguy cơ mắc ung thư da.

Làm thế nào để giảm nguy cơ ung thư da?

Bảo vệ khỏi bức xạ UV là điều quan trọng cần làm trong cả năm, không chỉ trong mùa hè hoặc khi bạn đi tắm biển. Tia UV từ mặt trời có thể gây hại cho da của bạn thậm chí trong những ngày nhiều mây và trời u ám, không chỉ vào những ngày nắng chói chang. Tia UV cũng phản xạ từ các bề mặt như nước, xi-măng, cát và tuyết.

Khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều là nguy hiểm nhất nếu tiếp xúc với tia cực tím ngoài trời.

Dưới đây là các biện pháp dễ dàng thực hiện để bảo vệ khỏi làn da khỏi bức xạ UV, được CDC khuyến nghị:

• Ở trong bóng râm, đặc biệt là vào khoảng thời gian giữa ngày (buổi trưa – chiều)
• Mặc quần áo che tay và chân
• Đội mũ rộng vành để che nắng cho mặt, đầu, tai và cổ
• Đeo kính râm loại che cả hai bên và chặn được cả tia UVA và UVB
• Sử dụng kem chống nắng có chỉ số chống nắng (sun protection factor – SPF) từ 15 trở lên và bảo vệ cả tia UVA và UVB (phổ rộng).
• Tránh nhuộm da trong nhà.

Nguồn: US CDC

Giới thiệu về STELLA

STELLAPHARM là một trong những công ty dược phẩm hàng đầu và là nhà sản xuất thuốc kháng virus tại Việt Nam. Công ty được thành lập vào năm 2000 tại Việt Nam; và chúng tôi chú trọng vào các thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn đặc biệt trong điều trị các bệnh liên quan tim mạch, kháng virus, bệnh tiểu đường, v.v… và sản phẩm của công ty đang được sử dụng bởi hàng triệu bệnh nhân tại hơn 50 nước trên thế giới.

Công ty được chứng nhận toàn cầu về chất lượng thông qua việc các nhà máy sản xuất của công ty đã được thanh tra và phê duyệt bởi các cơ quan có thẩm quyền như cơ quan quản lý thuốc Châu Âu (EMA), cục Dược phẩm và thiết bị Y tế Nhật Bản (PMDA), cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Đài Loan (Taiwan FDA), Tổ chức Y tế thế giới và các tổ chức (WHO), và cơ quan khác.

Để biết thêm thông tin về bài viết:
Công ty TNHH Liên Doanh Stellapharm – Chi nhánh 1 | 40 Đại lộ Tự Do, VSIP, P. An Phú, Thành phố Thuận An, Bình Dương
T: +84 274 376 7470 | F: +84 274 376 7469 | E: info@stellapharm.com | W: www.stellapharm.com