Hormone liên kết việc tập thể dục với các lợi ích về nhận thức

Việc luyện tập thể dục có thể có lợi cho não bộ và cải thiện hiệu suất nhận thức trong quá trình lão hóa. Nó cũng liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và suy giảm nhận thức. Nhưng các cơ chế của mối liên hệ này vẫn chưa được hiểu rõ. Các yếu tố được tiết vào máu có thể đóng một vai trò nào đó. Nếu đúng là như vậy, những yếu tố này sẽ là những phát hiện mang tính dẫn dắt đầy hứa hẹn cho việc phát triển những phương pháp điều trị các chứng rối loạn nhận thức.

Các nghiên cứu trước đây đã cho thấy tập thể dục tạo ra FNDC5 – một loại protein được tìm thấy trên bề mặt của một số tế bào nhất định. FNDC5 có thể kích hoạt các gen bảo vệ thần kinh ở vùng hải mã, là vùng não bộ chịu trách nhiệm cho việc hình thành trí nhớ. Phần bên ngoài của FNDC5 có thể được tách ra để tạo thành một hormone gọi là irisin, thành phần này sau đó được giải phóng vào máu. Một nhóm các nhà nghiên cứu, dẫn đầu bởi Tiến sĩ Christiane Wrann tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts và Trường Y khoa Harvard, đã nghiên cứu xem liệu irisin có đóng vai trò trong việc kết nối các lợi ích nhận thức với việc tập thể dục hay không.

Nghiên cứu được hỗ trợ một phần bởi một số các tổ chức thuộc Viện Y tế Quốc Gia (NIH – Hoa Kỳ). Kết quả được công bố trên tạp chí trực tuyến Nature Metabolism vào ngày 20/08/2021.

Đầu tiên, các nhà nghiên cứu đã loại bỏ gen mã hóa FNDC5 ở chuột, vì thế đã loại bỏ irisin. Sau đó, họ so sánh tác động của việc luyện tập thể dục đối với hiệu suất nhận thức ở những con chuột này và ở những con chuột đối chứng. Một số con chuột vận động bằng cách chạy trên những vòng xoay, trong khi những con khác thì không.

Trên nhóm đối chứng, những con chuột có thể tự do vận động cho thấy hiệu suất nhận thức được cải thiện so với những con không thể thực hiện điều này. Tuy nhiên, ở những con chuột bị loại bỏ gen đề cập ở trên, việc vận động không tạo ra sự khác biệt trong hoạt động nhận thức. Những con chuột loại bị loại bỏ gen này cũng cho thấy sự suy giảm nhận thức nhiều hơn theo tuổi tác so với nhóm đối chứng.

Tiếp theo, các nhà nghiên cứu đưa irisin trực tiếp vào não chuột. Hoạt động này đã cải thiện hiệu suất nhận thức ở cả nhóm bị loại bỏ gen và nhóm đối chứng.

Nhóm nghiên cứu đã kiểm tra các tế bào thần kinh trong một phần của vùng hồi hải mã ở những con chuột bị loại bỏ gen. Họ phát hiện ra rằng các tế bào thần kinh mới sinh ra trong khu vực này có các kiểu kích hoạt, cấu trúc và hoạt động gen bất thường.

Sau đó, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra tiềm năng điều trị của irisin trên các mẫu chuột mắc bệnh Alzheimer. Họ chuyển gen sản xuất irisin vào chuột, dẫn đến việc sản xuất irisin trong gan. Tiếp đó, máu của những con chuột này có  chứa lượng irisin cao. Hai tháng sau khi điều trị, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra hiệu suất nhận thức của chúng. Những con chuột được điều trị bằng irisin có kết quả tốt hơn trong các bài kiểm tra so với những con chuột không được điều trị. Những con chuột được điều trị cũng có dấu hiệu giảm viêm thần kinh ở vùng hồi hải mã, viêm thần kinh là một quá trình liên quan đến các bệnh thoái hóa thần kinh. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng irisin có thể vượt qua hàng rào máu não để tác động lên não.

Những kết quả này cho thấy rằng việc luyện tập thể dục có thể cải thiện hiệu suất nhận thức bằng cách làm tăng lượng irisin. Tiến sĩ Wrann cho biết: “Điều này đặc biệt quan trọng vì từ irisin – một peptit tự nhiên có kích thước nhỏ – sẽ dễ dàng phát triển một liệu pháp điều trị hơn nhiều so với protein FNDC5 liên kết màng có kích thước lớn hơn nhiều”.

Irisin giống hệt nhau ở chuột và người. Nồng độ của hormone này trong máu của chúng ta cũng đã được chứng minh là tăng lên khi tập luyện sức bền. Do đó, nó có thể giúp điều trị nhiều chứng rối loạn nhận thức. Tiến sĩ Wrann cho biết thêm: “Vì irisin không nhắm mục tiêu  một cách cụ thể đến các mảng amyloid mà trực tiếp lên tình trạng viêm thần kinh, chúng tôi lạc quan cho rằng nó có thể đem lại tác động hữu ích đối với các bệnh thoái hóa thần kinh khác ngoài bệnh Alzheimer”.

Nguồn: National Institute on Aging

Giới thiệu về STELLAPHARM

STELLAPHARM là một trong những công ty dược phẩm hàng đầu và là nhà sản xuất thuốc kháng virus tại Việt Nam. Công ty được thành lập vào năm 2000 tại Việt Nam; và chúng tôi chú trọng vào các thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn đặc biệt trong điều trị các bệnh liên quan tim mạch, kháng virus, bệnh tiểu đường, v.v… và sản phẩm của công ty đang được sử dụng bởi hàng triệu bệnh nhân tại hơn 50 nước trên thế giới.

Công ty được chứng nhận toàn cầu về chất lượng thông qua việc các nhà máy sản xuất của công ty đã được thanh tra và phê duyệt bởi các cơ quan có thẩm quyền như cơ quan quản lý thuốc Châu Âu (EMA), cục Dược phẩm và thiết bị Y tế Nhật Bản (PMDA), cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Đài Loan (Taiwan FDA), Tổ chức Y tế thế giới và các tổ chức (WHO), và cơ quan khác.

Để biết thêm thông tin về bài viết:
Công ty TNHH Liên Doanh Stellapharm – Chi nhánh 1 | 40 Đại lộ Tự Do, VSIP, P. An Phú, Thành phố Thuận An, Bình Dương
T: +84 274 376 7470 | F: +84 274 376 7469 | E: info@stellapharm.com | W: www.stellapharm.com