5 nguy cơ đáng báo động của việc giảm cân quá mức mà bạn không thể bỏ qua

Chúng ta đều biết rằng trình trạng béo phì không tốt cho sức khỏe. Các chiến dịch về lối sống lành mạnh luôn nhấn mạnh sự cần thiết phải giữ cân nặng của chúng ta trong phạm vi cho phép để có được những lợi ích tốt nhất. Có rất nhiều cách để đạt được mục tiêu giảm cân, tuy nhiên cần lưu ý rằng, không phải cứ giảm cân càng nhiều thì sẽ càng tốt. Việc giảm quá nhiều cân nặng trong một khoảng thời gian quá ngắn có thể dẫn đến những nguy cơ thực sự cho sức khỏe.

Nói rằng ‘giảm cân quá mức là điều không tốt’ thực ra vẫn chưa diễn tả đầy đủ mức độ nghiêm trọng của nó. Thực tế, giảm cân quá mức có thể cực kỳ nguy hiểm cho cơ thể bạn đấy! Giảm cân quá mức được định nghĩa là việc giảm hơn 1kg/ tuần diễn ra trong một khoảng thời gian. Trong trường hợp này, cơ thể khó có thể điều chỉnh phù hợp với thay đổi nhanh chóng và một số triệu chứng chắc chắn sẽ xuất hiện. Một số trong đó có vẻ như vô hại, như tình trạng rụng tóc nhẹ hoặc cảm thấy lạnh thường xuyên hơn. Nhưng các tác động khác có thể rất nguy hiểm đến sức khỏe thể chất và tinh thần của bạn về lâu dài.

5 hậu quả nghiêm trọng nhất của việc giảm cân quá mức

1. Mất khối lượng cơ

Khi bạn giảm cân, bạn không chỉ mất đi lượng mỡ mà còn cả cơ bắp nữa. Việc giảm khối lượng cơ thường đi kèm với giảm tỷ lệ trao đổi chất, điều này càng làm mất tính ổn định của tỷ lệ mỡ so với cơ. Cơ bắp yếu đi dẫn đến sự bất tiện hơn trong các hoạt động hàng ngày như mang vác hàng hóa nặng hoặc leo cầu thang. Ngay cả khi con số hiển thị trên bàn cân trông ‘đẹp’ hơn, chất lượng cuộc sống của bạn có thể không được màu hồng như bạn nghĩ.

2. Mất cân bằng điện giải

Nhiều chức năng cơ thể được điều hòa một cách tự nhiên bởi các yếu tố bên trong cơ thể. Bất kỳ sự mất cân bằng nào về tỷ lệ của các yếu tố này đều tiềm ẩn nguy cơ và có thể gây ra các tình trạng như co giật, rối loạn nhịp tim. Đặc biệt, các chất điện giải rất quan trọng đối với chức năng và tính toàn vẹn của tế bào. Nếu tế bào bị tổn hại, không lâu sau các phần còn lại của cơ thể cũng sẽ chịu chung hậu quả.

3. Thiếu hụt dinh dưỡng

Giảm cân quá mức lấy đi các chất dinh dưỡng thiết yếu giúp đảm bảo cơ thể có thể hoạt động khỏe mạnh. Hơn nữa, thiếu hụt một số chất dinh dưỡng nhất định như vitamin D và canxi có thể dẫn đến tăng nguy cơ gặp phải một số tình trạng sức khỏe hoặc khiến bạn dễ bị chấn thương. Một ví dụ điển hình về các vấn đề liên quan đến thiếu hụt dinh dưỡng là tình trạng thiếu máu – được đặc trưng bởi cảm giác suy nhược, mệt mỏi, choáng váng và có thể xảy ra khi lượng khoáng chất sắt đưa vào cơ thể bị thiếu hụt.

4. Sỏi mật

Khi sỏi mật xuất hiện, tình trạng đau dữ dội sẽ xuất hiện kèm theo chứng khó tiêu. Chúng được hình thành khi dịch tiêu hóa trong túi mật không được giải phóng ra do thiếu thức ăn để tiêu hóa. Những dịch này sau đó sẽ đông cứng lại bên trong túi mật và có thể làm tắc nghẽn, gây khó tiêu, từ đó dẫn đến đau và khó chịu hơn.

5. Năng lượng sụt giảm đáng kể

Bổ sung không đủ hoặc tiêu hao quá nhiều calo chắc chắn sẽ dẫn đến tác động xấu đến mức năng lượng của bạn. Ngoài cảm giác mệt mỏi về thể chất, các chức năng về nhận thức cũng như năng suất làm việc của bạn có thể bị ảnh hưởng. Bên cạnh đó, tâm trạng của bạn cũng có thể chịu chung tác động – việc giảm cân quá mức thường đi kèm với cảm giác liên tục khó chịu, bực bội.

Các bệnh lý có liên quan đến việc giảm cân bất thường

Đôi khi, tình trạng sụt cân bất thường có thể xảy ra ngay cả khi bạn không ăn kiêng. Trong trường hợp giảm cân kéo dài khi mà hơn 10% trọng lượng cơ thể bị mất trong thời gian 6 tháng, thường có một vấn đề bệnh lý nghiêm trọng tiềm ẩn nào đó cần được làm rõ.

1. Các vấn đề liên quan đến tuyến giáp

Tuyến giáp hoạt động quá mức có thể khiến giảm cân nhanh chóng, mặc dù vẫn gây ra cảm giác đói liên tục. Cường giáp (hyperthyroidism) dẫn đến việc sản xuất quá nhiều hormone thyroxine, từ đó có thể đẩy quá trình trao đổi chất của cơ thể vượt quá giới hạn.

2. Viêm khớp dạng thấp

Tình trạng viêm ảnh hưởng như thế nào đến cân nặng của bạn? Dấu hiệu rõ ràng, dễ nhận biết là cảm giác thèm ăn giảm mạnh có thể do nguyên nhân nhiễm trùng. Nguyên nhân tai hại khác là tình trạng viêm trong đường tiêu hóa (liên quan đến viêm khớp dạng thấp) ảnh hưởng đến sự hấp thu dưỡng chất và dẫn đến các trường hợp suy dinh dưỡng, từ đó sinh ra giảm cân.

3. Vấn đề về tiêu hóa

Ngoài trình trạng viêm, các bệnh khác liên quan đến đường ruột – như bệnh celiac – ảnh hưởng đến khả năng cơ thể hấp thu chất dinh dưỡng từ thực phẩm ăn vào. Chức năng đường ruột bị rối loạn có thể dẫn đến tiêu chảy và nôn mửa, khiến cơ thể mất nước và gây giảm cân nhiều hơn.

4. Ung thư

Các vấn đề về viêm và khả năng hấp thu có thể do các khối u trong ruột và ruột kết gây ra, ảnh hưởng đến sự thèm ăn cũng như cách cơ thể xử lý và hấp thu thức ăn. Với bệnh ung thư, sự phát triển của các tế bào bất thường dẫn đến việc các tế bào khỏe mạnh dần dần bị thay thế, gây ra quá trình giảm cân nhanh chóng phổ biến ở bệnh nhân ung thư.

5. Tiểu đường

Bệnh nhân tiểu đường bị mất nhiều nước vì cơ thể họ không thể hấp thu glucose một cách hiệu quả, đó là lý do tại sao những người mắc bệnh tiểu đường thường cảm thấy khát và đi tiểu thường xuyên hơn. Teo cơ là một hệ lụy phổ biến của bệnh tiểu đường, đây cũng chính là một cơ chế khác của quá trình giảm cân đáng kể.

6. Trầm cảm

Trầm cảm thường đi kèm với chán ăn và từ đó dẫn đến sụt cân. Những trường hợp như vậy khó xác định hơn vì bệnh lý thể chất thường không được chú ý do chúng bị che lấp bởi các vấn đề tâm lý.

Cách ăn uống lành mạnh mà không cần phải ăn kiêng

Cho dù lý do của việc giảm cân quá mức là liên quan đến chế độ ăn uống hay tình trạng sức khỏe, việc áp dụng một chế độ dinh dưỡng hợp lý có thể là một giái pháp giúp ích cho bạn. Trong khi tình hình có thể trở nên phức tạp hơn rất nhiều nếu việc giảm cân quá mức có liên quan đến bệnh lý, việc giải quyết các trường hợp giảm cân quá mức liên quan đến chế độ ăn kiêng có thể là một vấn đề đơn giản hơn. Điều quan trọng cần ghi nhớ là duy trì sự giảm cân một cách chậm rãi với mức giảm calo phù hợp và không bỏ qua các nguyên tắc chung về ăn uống lành mạnh.

1. Ăn ít carbohydrate tinh chế

Các giải pháp ăn kiêng gần đây thường nhấn mạnh vào việc cắt giảm carbohydrate ra khỏi bữa ăn hàng ngày, nhưng thực tế lại không phải như thế. Duy trì lượng carbohydrate đầy đủ trong chế độ dinh dưỡng là điều bạn nên làm nếu bạn có vận động nhiều trong ngày, nhưng hãy đảm bảo ưu tiên các carbohydrate phức tạp và giảm thiểu lượng carbohydrate tinh chế – loại không chứa nhiều chất xơ và có xu hướng bị thiếu dưỡng chất.

2. Ăn nhiều chất xơ

Có đủ chất xơ trong chế độ ăn có thể giúp bạn kiểm soát cân nặng nhờ vào việc tăng cảm giác no, để bạn không cảm thấy bị cám dỗ và tiêu thụ nhiều thức ăn hơn mức cơ thể thực sự cần. Hầu hết trái cây, rau củ và các loại đậu hạt đều giàu chất xơ.

3. Nói “có” với thực phẩm tốt cho đường ruột

Đường ruột có ảnh hưởng rất lớn đến cân nặng của bạn vì nó tác động trực tiếp đến các chất dinh dưỡng được hấp thu và thực hiện việc xử lý các thành phần cần phải đào thải. Sự tích tụ của các thành phần độc hại có thể dẫn đến nhiễm độc đường ruột, từ đó gây ra tình trạng viêm và các tình trạng khác tệ hơn. Một lần nữa, các loại rau củ và trái cây khác nhau nên được ưu tiên hàng đầu trong chế độ ăn nhờ vào hàm lượng prebiotic của chúng cho phép hệ vi khuẩn đường ruột phát triển. Thực phẩm lên men (như kim chi, sữa chua Hy Lạp và tempeh) cũng được khuyến khích do có hàm lượng probiotic cao, giúp bảo vệ đường ruột khỏi vi khuẩn có hại.

4. Bổ sung protein

Lượng protein bổ sung giúp hỗ trợ duy trì khối lượng cơ ngay cả khi thiếu hụt calo. Lượng protein bổ sung thường ở mức 1.4 – 1.6g protein cho mỗi kg trọng lượng cơ thể để tổng hợp protein cơ bắp tối ưu, đồng thời cung cấp đủ axit amin. Bên cạnh những lợi ích về mặt sinh lý, protein cũng có tác dụng làm no lâu, rất hữu ích trong việc ngăn chặn cảm giác muốn ăn vặt.

Cheryl Teo – chuyên gia dinh dưỡng thể thao tại Viện thể thao Singapore cho biết: “Một ly sữa và 2 quả trứng luộc là một ví dụ về một bữa ăn nhẹ giàu protein rất tốt trước và sau khi tập gym. Bổ dung thêm sữa, phô-mai và sữa chua là một cách dễ dàng để tăng lượng protein vào bữa sáng. Đối với những người không dung nạp lactose, trứng là một sự thay thế tuyệt vời, nhiều dinh dưỡng”.

Nếu bạn thực sự muốn bắt đầu quá trình ăn kiêng và giảm lượng calo nạp vào cơ thể, hãy thử chuyển sang hình thức fasting (nhịn ăn gián đoạn) – phương pháp ghi nhận mang lại kết quả giảm cân đáng kể ở những người béo phì, đồng thời có một số đặc tính tăng cường sức khỏe và có phần nhẹ nhàng hơn nhiều cho cơ thể của bạn hơn so với phương pháp ăn kiêng thông thường. Có một số cách để áp dụng phương pháp này: hoặc nhịn ăn vào các ngày xen kẽ, 2 trong số 7 ngày, hoặc nhịn ăn trong 16 giờ và để lại khoảng thời gian 8 giờ để ăn. Tất nhiên, hàm lượng chất dinh dưỡng và chất lượng thực phẩm vẫn nên được ưu tiên trong thời gian được phép ăn, nếu không phương pháp sẽ không đem lại hiệu quả.

Ngoài thói quen ăn uống, lối sống cũng ảnh hưởng đến cân nặng của chúng ta và cũng cần được điều chỉnh. Đặc biệt, thời gian ngủ và mức độ căng thẳng mà bạn gặp phải đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát cân nặng. Giấc ngủ ảnh hưởng đến sự trao đổi chất (tốc độ mà cơ thể chuyển hóa thức ăn để tạo thành năng lượng) cũng như độ nhạy insulin. Do đó, mặc dù cần quan tâm đến những gì bạn ăn, nhưng điều quan trọng không kém là đảm bảo rằng bạn ngủ đủ giấc để cơ thể có cơ hội được nghỉ ngơi và hồi phuc.

Tương tự, tình trạng căng thẳng có thể phá hỏng không thương tiếc nỗ lực quản lý cân nặng của bạn vì nó ảnh hưởng đến sự thèm ăn và mức cortisol. Việc ăn uống nhiều hơn do căng thẳng là thủ phạm phổ biến của sự tăng cân ngoài dự tính, do đó không nên áp dụng bất kỳ một chế độ ăn kiêng nào nếu không thực hiện các phương pháp quản lý căng thẳng, như thiền chẳng hạn. Tập thể dục thường xuyên cũng được chứng minh là một cách giảm căng thẳng tuyệt vời, vì vậy việc đảm bảo thực hiện một chế độ luyện tập hợp lý sẽ hỗ trợ tốt cho tất cả các phương pháp chống căng thẳng khác.

Không chỉ đơn giản là giảm cân

Hầu hết chúng ta đều xem cân nặng là chỉ số tốt nhất để đánh giá mức độ béo hoặc bình thường của cơ thể. Mặc dù bản thân cân nặng là một công cụ tiện lợi, dễ dàng đo lường và thậm chí có thể được sử dụng để tính toán các dữ liệu sức khỏe khác (như chỉ số khối cơ thể chẳng hạn), điều quan trọng cần nhớ, con số này chỉ đơn thuần là công cụ giúp bạn đánh giá trọng lượng của cơ thể và không nên được xem là con số nói lên tất cả cũng như xem nó là điều duy nhất mà bạn hướng đến, bởi vì nó không cho bạn biết bất cứ điều gì khác hơn liên quan đến vóc dáng và sức khỏe của bạn.

Để có được một vóc dáng khỏe mạnh, việc cần làm không chỉ là giảm cân đơn thuần nhằm đạt đến mức cân nặng trong khoảng chấp nhận được. Thực tế là bạn có thể có cân nặng cao hơn một người trông béo hơn bạn, chỉ đơn giản là do bạn có nhiều cơ hơn. Các chỉ số khác như tỷ lệ cơ-mỡ và mật độ xương có tác động lớn hơn đến sức khỏe của một người hơn là chỉ mỗi cân nặng, vì vậy đừng đặt sức khoẻ của mình vào duy nhất con số được phản ánh trên bàn cân.

Tương tự, áp dụng một chế độ ăn kiêng hà khắc để mang lại kết quả không bao giờ là một ý kiến ​​hay. Đạt được và duy trì cân nặng hợp lý là một quá trình lâu dài, không phải là mục tiêu tạm thời trong đó bạn cần phải để thực hiện được càng nhanh càng tốt.

Nguồn: ACTIVE HEALTH

Giới thiệu về STELLA

STELLAPHARM là một trong những công ty dược phẩm hàng đầu và là nhà sản xuất thuốc kháng virus tại Việt Nam. Công ty được thành lập vào năm 2000 tại Việt Nam; và chúng tôi chú trọng vào các thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn đặc biệt trong điều trị các bệnh liên quan tim mạch, kháng virus, bệnh tiểu đường, v.v… và sản phẩm của công ty đang được sử dụng bởi hàng triệu bệnh nhân tại hơn 50 nước trên thế giới.

Công ty được chứng nhận toàn cầu về chất lượng thông qua việc các nhà máy sản xuất của công ty đã được thanh tra và phê duyệt bởi các cơ quan có thẩm quyền như cơ quan quản lý thuốc Châu Âu (EMA), cục Dược phẩm và thiết bị Y tế Nhật Bản (PMDA), cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Đài Loan (Taiwan FDA), Tổ chức Y tế thế giới và các tổ chức (WHO), và cơ quan khác.

Để biết thêm thông tin về bài viết:
Công ty TNHH Liên Doanh Stellapharm – Chi nhánh 1 | 40 Đại lộ Tự Do, VSIP, P. An Phú, Thành phố Thuận An, Bình Dương
T: +84 274 376 7470 | F: +84 274 376 7469 | E: info@stellapharm.com | W: www.stellapharm.com